Ταχύτητα απονομής Δικαιοσύνης: Ας γελάσουμε (…) Όμως, δεν είναι αστείο – Ας σοβαρολογήσουμε: Διαμεσολάβηση!

Σχολιάζει ο Δημήτρης Εμβαλωμένος, Δικηγόρος LL.M., Διαπιστευμένος Διαμεσολαβητής του Υπουργείου Δικαιοσύνης & του Centre of Effective Dispute Resolution (CEDR), Λονδίνο, H.B., Αναπλ. Διευθύνων Εταίρος της Δικηγορικής Εταιρείας Bahas, Gramatidis & Partners (BGP).

1. Επί δεκαετίες ακούμε για τη «ταχύτητα απονομής Δικαιοσύνης» [περί τα 45 νομοθετήματα μόνο απ’ το 2000]. Αποτέλεσμα: «ήμουν νιος και γέρασα»! [Γιώργος Τζαμάρας,  Ήμουνα νιος και γέρασα – με ένα κλικ εδώ, Album: Η χρυσή φωνή του νο.1, Digital Minds Ltd-srav (on behalf of MelodyMaker)]

2. Η λέξη «βραδύτητα» παραμένει ταμπού, παρόλο που η φράση «ταχύτητα απονομής Δικαιοσύνης» μόνο ως ανέκδοτο ακούγεται, σα να λέμε: «δώρο άδωρο» ή «ζωντανός νεκρός».

Απλά εθελοτυφλούμε «χρυσώνοντας το χάπι» της απαράδεκτης βραδύτητας, με κίνδυνο να συνηθίσουμε τον «παραμορφωτικό καθρέφτη» της πραγματικότητας.

– Ναι, κάποιοι αστερίες είναι ταχύτεροι από τα σαλιγκάρια, είναι δηλ. οι αστερίες γρήγοροι; [Τα 10 πιο αργά ζώα του κόσμου – με ένα κλικ εδώ]

– Ναι, η χήνα είναι ταχύτερη απ’ το τσιτάχ, είναι δηλ. το τσιτάχ αργό; [Τα πιο γρήγορα ζώα – με ένα κλικ εδώ]

3. Το δεδομένο είναι πως η βραδύτητα (!) απονομής Δικαιοσύνης παραμένει χρόνια παθογένεια της χώρας μας ως (μη) Κράτους Δικαίου. Ενδεικτικά:

3.1. WorldJusticeProject – RuleofLawIndex 2021 για την Δικαιοσύνη και το Κράτος Δικαίου:

Ανάμεσα στις 4 βασικές αρχές που λαμβάνονται υπόψη για την αξιολόγηση του Κράτους Δικαίου είναι η λειτουργία της Δικαιοσύνης και δη κατά πόσο αυτή αποδίδεται έγκαιρα. Η Ελλάδα φιγουράρει μόλις στη θέση 48 από 139, πιο κάτω και από χώρες όπως η Ναμίμπια, η Ρουάντα & η Κόστα Ρίκα [LegalNews24.gr, 19.1.2022 – με ένα κλικ εδώ]

[WJP – RuleofLawIndex 2021, βλ. ιδίως σελ. 10, 14, 15, 18, 22, 34 & 87 – με ένα κλικ εδώ]

3.2. 13η μετα-μνημονιακή αξιολόγηση:

Στα αρνητικά, καταγράφεται ξανά η καθυστέρηση σε σειρά μεταρρυθμίσεων που αφορούν στη Δικαιοσύνη.

[Ναυτεμπορική, 23.2.2022 – με ένα κλικ εδώ]

3.3. Επιπλέον, η βραδύτητα έχει και γενικότερο αρνητικό πολιτικό αντίκτυπο.

[Καθημερινή, 21.2.2022 – με ένα κλικ εδώ]

4. Βέβαια, το μεγάλο πρόβλημα της «ταχύτητας = βραδύτητας» αναγνωρίζεται συχνά, «επισήμως», όπως:

4.1. «…δεν χωράει αμφισβήτηση ότι η ταχύτητα στην απονομή της παραμένει πολύ αργή συγκριτικά με τα ευρωπαϊκά δεδομένα.»

[Α. Σκέρτσος (υπ. Επικρατείας), Καθημερινή, 17.4.2022 – με ένα κλικ εδώ]

4.2. «Πρέπει να κατανοήσουμε ότι η αργή και μη ορθή απονομή της Δικαιοσύνης διασπά την κοινωνική συνοχή, κάνει τον πολίτη να μην έχει εμπιστοσύνη στο Κράτος Δικαίου και τελικά στην ίδια την Δημοκρατία.»

[Π. Πικραμμένος (αντιπρόεδρος της κυβέρνησης), ΤΟ ΒΗΜΑ, 15.3.2022 – με ένα κλικ εδώ]

5. Άραγε μπορούν να λύσουν το πρόβλημα:

5.1. οι σποραδικές απολύσεις δικαστών;

[Καθημερινή, 15.3.2022, Δέκα χρόνια για να βγάλουν απόφαση! – με ένα κλικ εδώ] ή

5.2. η θέσπιση “πήχη” ταχύτητας στην έκδοση αποφάσεων για την προαγωγή των δικαστών;

[Capital.gr, 26.4.2022 – με ένα κλικ εδώ]

6. Σαφέστατα ΟΧΙ: Η ρεαλιστική λύση είναι η αλλαγή κουλτούρας:

«… η αλλαγή στη νοοτροπία, όχι μόνο των δικαστών, αλλά και όλων των εμπλεκομένων φορέων στον χώρο της Δικαιοσύνης, γιατί τίποτα δεν πάει μπροστά, αν εμείς οι ίδιοι δεν θέλουμε να πάει μπροστά.»

[Π. Πικραμμένος, ΤΟ ΒΗΜΑ, 15.3.2022 – με ένα κλικ εδώ]  

7. Η Διαμεσολάβηση(όπου ισχύει – ν. 4640/2019) είναι η αλλαγή κουλτούρας, επειδή:

• επιτρέπει τη ρεαλιστική αποτίμηση και επανεκτίμηση των θέσεων των μερών
• επανα-πλαισιώνει το αντικείμενο της διαφοράς
• διευρύνει τις εναλλακτικές – επιλογές
• στοχεύει στην επίλυση της διαφοράς αντί τη στείρα επιδίωξη δικαιωμάτων
• λαμβάνει υπόψη τα συναισθήματα και τα συμφέροντα των μερών
• έτσι αμβλύνει την αντιπαράθεση
• διευκολύνει τη καλόπιστη συζήτηση από «μηδενική βάση»
• μπορεί να δώσει λύσεις «out of the box», χωρίς φορμαλιστικές δεσμεύσεις
• είναι γρήγορη, ευέλικτη και προσαρμόζεται διαδικαστικά στις ανάγκες των μερών
• γίνεται οποτεδήποτε, με χαμηλό κόστος καιonline
• σε κάθε περίπτωση,αφήνει άθικτα τα νόμιμα δικαιώματα των μερών και τις «πόρτες ανοικτές»

8. Επειδή η Διαμεσολάβηση μπορεί να δώσει «άλλη προοπτική»: “…A soul in tension – that’s learning to fly Condition grounded but determined to try…”

Pink Floyd, Learning To Fly – με ένα κλικ εδώ

[Μουσική/Στίχοι:David Gilmour, Anthony Moore, Bob Ezrin, Jon Carin.Album: A Momentary Lapse Of Reason (1987)]

Μερικά σχόλια του Δημήτρη Εμβαλωμένου για τον θεσμό της Διαμεσολάβησης – Εδώ με ένα κλικ.

Mediation = Dispute Meditation & Medication